Beschrijving
Ongeveer 99% van het calcium in het lichaam is te vinden in de botten en tanden. Het skelet kan dienen als een toegankelijke opslaglocatie voor calcium. Fosfor is ook een belangrijk bestandsdeel van botten, botten bestaan namelijk voor 14% uit fosfor. Beide zijn ze dus belangrijk voor de stevigheid van het skelet, voor gezonde botten en botgroei. Daarnaast hebben ze natuurlijk ook ieder hun eigen functie.
Calcium
Calcium is nodig voor het aanspannen van de spieren ofwel de spiercontractie. Bij het paard speelt magnesium een rol in het ontspannen van spieren. Samen zijn ze essentieel voor het goed functioneren van de spieren. Calcium wordt geabsorbeerd in de dunne darm met behulp van bijschildklierhormonen en vitamine D. Paarden kunnen kalk uit de botten demobiliseren, een merrie in lactatie kan zo een gedeelte van haar kalkreserves opnemen voor de melk.
Een tekort aan calcium kan ontstaan door een acute verhoging van de behoefte of wanneer een langere periode een te laag gehalte wordt gevoerd (chronisch tekort). Bij een tekort aan calcium kunnen de volgende afwijkingen ontstaan: kreupelheid, skeletvervormingen, osteoporose (botontkalking), botbreuken en zenuwstelselproblemen. Bij een teveel aan calcium kunnen spierbevangenheid en broze botten ontstaan.
Voor paarden wordt een absorptie efficiëntie uit voer gebruikt van 50%. Voor jonge paarden kan dit tot 70% zijn, maar dit verminderd naar mate het paard ouder wordt. De opname van calcium is afhankelijk van vele factoren, specifieke absorptiepercentages zijn dus moeilijk vast te stellen.
Fosfor
Naast dat Fosfor van essentieel belang is voor de botgroei, speelt het ook een belangrijke rol als onderdeel van adenosine di- en trifosfaat (ADP en ATP). Deze dienen als energiebron voor alle cellen en lichaamsprocessen. Daarnaast is fosfor betrokken bij de aanmaak van DNA en als bestandsdeel van celmembranen.
Een tekort aan fosfor geeft verschijnselen zoals spierzwakte en spiertrillingen. Daarnaast kan een fosfortekort het paard belemmeren in het regelen van de energiebehoefte en leidt het tot een hoge bloedspiegel van glucose en vetten. Een tekort aan calcium, fosfor en magnesium kan bij jonge paarden leiden tot een verkeerde botvorming.
Veulens hebben minder kalk in hun beenderen, daarom is een hoog gehalte calcium en fosfor in het voer bij veulens nodig.
Verhoudingen en interacties
Bij een teveel aan calcium, in verhouding tot fosfor en magnesium, wordt het proces van botvorming verstoort. De ideale calcium- fosfor verhouding is 2:1, voor jonge paarden is dat 1,5:1. De ideale Calcium- magnesium verhouding is 2-3:1
Vanwege de chemische overeenkomst tussen Calcium en Magnesium gebruiken beide ionen dezelfde absorptie en transport mechanismen in het lichaam. Een rantsoen met een hoog Calcium (ook fosfor) gehalte verlaagt de benutting van Magnesium uit het voer. Een overmaat aan Calcium in de voeding veroorzaakt daardoor een tekort aan Magnesium. Vooral bij veulens moet extra gelet worden op de magnesiumvoorziening in verband met de botopbouw.
